Onze contacten met de buitenwereld

[Roland Rotsaert]

In zijn 'balans...' (Horizontaal 236, p. 12 e.v.) vermeldt Ivo Durwael de beslotenheid van de beweging als een van de grote problemen. Hij heeft er ooit zelf last van gehad en ik heb ook een heel grote drempelvrees moeten overwinnen eer ik bij een club 'binnenstapte'. Ik vermoed dat zowat elke esperantist (tenzij een denaska) daar ooit mee geconfronteerd is en misschien is er wel niet veel aan te doen. Bij een Esperantovereniging wordt er tenslotte van je verwacht dat je (na verloop van tijd) een taal leert, en vergt heel wat meer dan enkele tientallen euro's lidgeld overschrijven...

Waar wel iets aan te doen is, is de wijze waarop wij ons aan de buitenwereld presenteren. Ongeveer twintig jaar geleden heeft de Vlaamse Esperantobond (hierna 'FEL', voor 'Flandra Esperanto-Ligo') veel energie besteed aan het uitwerken van een huisstijl. In alle belangrijke verenigingen en bedrijven is het vanzelfsprekend dat men alle documenten een verzorgde, eenvormige, gestructureerde stijl hebben. Er werd uiteindelijk nog evenveel energie besteed om de groepen ervan te overtuigen de huisstijl te gebruiken, en toch is het nooit echt een succes geworden. Esperantogroepen zijn gesteld op hun autonomie en iets wat van hogerhand opgelegd wordt ligt moeilijk.

Met de komst van het internet is de papieren communicatie sterk verminderd. Voor websites zou eigenlijk ook een huisstijl moeten van toepassing zijn, maar de evolutie gaat zo snel dat men om de paar jaar een volledig nieuwe stijl zou moeten creëren, iets wat een doorsnee vereniging niet aankan. Wat wij wel zouden moeten aankunnen, is het definiëren van de wijze waarop wij op het internet aanwezig zijn, om te vermijden dat een onoverzichtelijke chaos ontstaat, die door niemand nog kan beheerd worden.

Wat hebben wij nu?

* Onze eigen sites:
- De 'Belgische' site (in de praktijk verzorgd door FEL) www.esperanto.be, met subsites retbutiko.net (boekendienst) en monato.net, en links naar de eigen sites van de groepen (voor zover die een eigen site hebben en het adres ervan hebben laten weten).
- Een FEL-wiki (http://www.wikihost.org/w/esperanto/), een in principe goed idee, ooit gelanceerd op een algemene vergadering maar nooit verder uitgewerkt of begeleid, en dus quasi stilgevallen.
- Dit forum, met ook plaats voor de groepen.
- Er zijn ook nog Ipernity e.d. maar die laat ik buiten beschouwing omdat ik ze te weinig ken.

* Sites van derden:
- Wij kunnen onze activiteiten aankondigen op www.cultuurweb.be (= www.uitinvlaanderen.be). Als ik daar zoek naar Esperanto, vind ik twee activiteiten (één in Antwerpen, één in Dilbeek). Ik heb zelf ook ooit met deze site geëxperimenteerd en was er niet enthousiast over.
- De verenigingensite van www.nieuwsblad.be. Ik vind dat hier veel mogelijkheden liggen om onze activiteiten bekend te maken bij een groot publiek, dat bovendien redelijk nauw aanleunt bij ons doelpubliek, maar tot op heden heeft alleen La Hirundo de weg naar deze site gevonden.

Er zijn ongetwijfeld nog andere internet-mogelijkheden die ik over het hoofd gezien heb.

Het is onmogelijk om al deze sites continu te voorzien van goede en actuele informatie. Er zouden dus keuzes moeten gemaakt worden: zich beperken tot enkele sites en die goed bijhouden; de andere sites op korte termijn afbouwen.

De uitdaging is: hoe maken wij deze keuzes en hoe overtuigen wij iedereen bij FEL om voortaan te werken in overeenstemming met de gemaakte keuzes?

Roland Rotsaert

[Lodchjo]

Roland,

Bedankt om deze vraag op te werpen. Ik hoop dat anderen zullen meedenken. Qua huisstijl verschilt ook ons tijdschrift nog eens van de reeds door jou opgesomde onderdelen van onze beweging (esperanto.be, de groepen, ...).

Ik zit al een tijdje te broeien op de slagzin "Esperanto - taal zonder grenzen" en zou deze (of een betere) willen lanceren via alle communicatiekanalen. Dus: de website, het tijdschrift, t-shirts, info-materiaal e.d. Het jubileumsymbool zou ik wel behouden evenals de groene kleur. Dit is volgens mij een manier om ons te profileren en tegelijkertijd inderdaad onze krachten te bundelen, alsook onze PR éénvormiger te maken.

Een andere slagzin zou ook goed zijn. Als iemand een suggestie daaromtrent heeft... altijd welkom!!

Groetjes,

Lode.

[Sekretario F.E.L.]

Wat de huisstijl betreft, FEL hanteert voor heel wat zaken een vaste stijl, onder meer bestaand uit het lettertype 'baldakeno' en het typische geel-groen met rgb code #CCE82E (Pantone 389). Dit is echter niet overal mogelijk. De webstek bijvoorbeeld is niet in Baldakeno gemaakt omdat dit lettertype niet bij iedere bezoeker is geïnstalleerd. Je ziet er wel een voorbeeld van op de hoofdpagina http://www.esperanto.be/ , maar dat is een beeldbestand.

Het zou zeker nuttig zijn om de huisstijl meer te gaan toepassen in de externe communicatie, zeker wanneer 'de beweging' in zijn geheel naar buiten treedt. Daarnaast kan het ook nuttig zijn dat elke groep een eigen huisstijl hanteert voor de eigen externe communicatie. Maar dat is iets dat de groepen zelf moeten bepalen. Misschien kunnen we het ook bespreken op de komende werkvergadering?

[Roland Rotsaert]

Daarnaast kan het ook nuttig zijn dat elke groep een eigen huisstijl hanteert voor de eigen externe communicatie. Maar dat is iets dat de groepen zelf moeten bepalen.

Dat is net het probleem. Als er een huisstijl is (of voor websites: als wij een keuze maken om via een beperkt aantal sites te werken) dan moet iedereen er zich aan houden, want anders verzanden wij weer in chaos. Hoe overtuigen wij alle groepen, zonder dictoriaal te lijken?

Roland

[Lodchjo]

Ik stel voor dat we het nodige materiaal van een huisstijl aanbieden, ter beschikking stellen van de verschillende groepen (kleurcodes, afbeeldingen in jpg, gif, ...), zodat ze kunnen kiezen of en waar en hoe ze deze zullen gebruiken. Dit bijvoorbeeld tesamen met de slagzin "Esperanto - taal zonder grenzen" (of alternatief) dat dan overal tegelijk kan voorkomen op ons materiaal.

We hoeven dit niet dictatoriaal op te leggen, maar we kunnen bvb tijdens de vergadering van juni het belang ervan duidelijk maken.

Wat de huisstijl betreft vind ik jammer genoeg het geel (van vergeelde boeken) en het lichtgroen van de website eerlijk gezegd niet erg aantrekkelijk; ik had liever 'frisse' kleuren. Als iemand hier een oog voor heeft? http://colorschemedesigner.com/ is een mooi hulpmiddel.

Lode.

[ivo]

Wellicht is de chaos te voorkomen als er meer initiatief uitgaat van het Esperanto-centrum en van het FEL-bestuur. Dat wil niet zeggen dat FEL alle werk moet centraliseren. Maar het zou nuttig zijn als het FEL bestuur op de hoogte zou zijn van elk initiatief van een lokale groep om naar buiten te treden. Zo kan gewerkt worden naar eenvormigheid door overleg.
Ivo

[Espero]

---8<---
Zo kan gewerkt worden naar eenvormigheid door overleg. 
Ivo

Er is inderdaad veel overleg nodig om eenvormigheid te bereiken en dat geldt zeker voor Esperantisten. Ze worden wel vaak 'samideanoj' genoemd maar men vergeet daarbij al even dikwijls dat het enige gemeenschappelijke bij Esperantisten, de voorkeur voor een internationale taal is.
Iedereen heeft zo zijn eigen idee en daar zit "Sam" helaas veel te weinig tussen.

Ik heb de periode ook meegemaakt dat FEL zorgde voor eenvormige briefhoofdingen en omslagen. Persoonlijk vond ik dat een zeer goed idee en wij hebben die dan ook altijd besteld en gebruikt in de club.

Anderzijds herinner ik mij ook nog zeer levendig de periode dat Esperanto-Limburg in tweeën  gescheurd werd door de "Ster-Esperantisten" en de "Boon-Esperantisten".
Het willens-nillens willen doorvoeren van het Jubileumsymbool (door sommigen  "de boon" genoemd) leidde tot hoogoplaaiende discussies bij de tegenstanders die  de ster niet wilden loslaten. Uiteindelijk heeft het dan ook geleid tot  een eerste splitsing van, de toen nog vrij grote groep, Esperanto-Limburg.
Ik moest dadelijk terugdenken aan het verhaaltje van Gulliver's Reizen wanneer hij in het land van  de "Big-enders" en de "Little-enders" terechtkwam.

Dat soort futiliteiten, wat leidt tot grote discussies, zou vermeden moeten kunnen worden. Het geeft niet alleen strubbelingen binnen de structuur van de verenigingen maar is ook vaak aanleiding tot het vertrek van nuchterdenkenden.
Niet iedereen kan zich goed voelen in een club die blijk geeft van het zelf niet eens te zijn met zijn voornaamste doel: meer verdraagzaamheid en begrip tussen mensen die een zelfde taal spreken.

PS.:
Voor alle duidelijkheid: ik heb niets tegen het Jubileumsymbool.
Eerlijk gezegd was ik het vergeten en dacht ik nog alleen aan "La Verda Stelo".
Wat is tegenwoordig eigenlijk het officiële symbool?

[Roland Rotsaert]

Wat is tegenwoordig eigenlijk het officiële symbool?

Dat is juist het probleem: wij hebben geen officieel symbool. Wij hebben wel de ster in honderden varianten en de 'boon' (die naam had ik nog niet gehoord voor het jubilea simbolo) in tientallen varianten. Dat is in om het even welke serieuze organisatie ondenkbaar; daar is één logo (eventueel met enkele varianten naar gelang van de plaats waar het gebruikt wordt) en uitzonderingen worden niet geduld. Het is wel gebruikelijk dat een logo om de zoveel jaar 'gerestyled' wordt, d.i. dat er kleine, op het eerste zicht onmerkbare veranderingen aangebracht worden, maar die nieuwe versie wordt dan ook onmiddellijk en overal gebruikt.

Enkele jaren geleden (ik denk in het UK van Florence) heb ik mij kwaad gemaakt omdat EEU het jubilea simbolo voor eigen gebruik herwerkt had in een soort driedimensionele versie. Ik heb pas gekeken op www.europo.eu. Daar staan allerlei logo's, maar niet de versie waar ik toen over gevallen was.

Ik denk dat het bij die gelegenheid was dat ik de geschiedenis van het jubilea simbolo opgezocht heb. Ik weet niet meer of ik mijn gegevens ooit ergens gepubliceerd heb, maar iemand anders heeft ongeveer hetzelfde op http://eo.wikipedia.org/wiki/Jubilea_simbolo geplaatst.

Op de voorpagina van Revuo Esperanto staat een andere driedimensionele versie; dat is dus wellicht de meest officiële versie...

Roland

[Lodchjo]

Ik heb juist de webstek van UEA, dé Esperantovereniging bezocht, maar daar vind ik noch de ster, noch de boon (meloen)...

Ik stel voor dat FEL - zoals gezegd - opnieuw een huisstijl ter beschikking stelt. Graag zou ik dat een ietsje modernere aanblik geven, doch zonder te veel af te wijken van het origineel. Dus, eigenlijk: een beetje frissere kleuren geven aan de boon/meloen en dit in verschillende formaten ter beschikking stellen.

Groetjes,

Lode.

[Pilgrimo]

ik begrijp eigenlijk niet goed waarom er ruzie moet zijn over 'de ster of de boon/meloen'.
Ik gebruik gewoon beide.

[Lodchjo]

Kevin,
zou je een combinatie van de 2 kunnen maken???
en dat als nieuw symbool lanceren? huisstijl, ...

[Roland Rotsaert]

ik begrijp eigenlijk niet goed waarom er ruzie moet zijn over 'de ster of de boon/meloen'.
Ik gebruik gewoon beide.

Als wij als vereniging/beweging door de buitenwereld ernstig willen genomen worden, moet er (naast nog andere zaken) wereldwijd één strikt gedefinieerd symbool gebruikt worden, met een bijhorende huisstijl. Varianten en combinaties zijn uit den boze. Er zijn nauwelijks andere organisaties te vinden die een netwerk hebben dat zo wereldwijd, in alle maatschappelijke geledingen vertakt is als de onze, maar 99 % van de esperantisten zien de noodzaak niet om zich te houden aan dergelijke elementaire regels. Om het brutaal te zeggen: wij gooien continu onze eigen ruiten in. Ik heb dus reden om de  toekomst somber te zien...

Roland

[Lodchjo]

Roland,

Wat professionele organisaties betreft heb je zeker gelijk, maar ook die moeten hun logo's soms aanpassen, oppoetsen, moderniseren. Ik denk aan het olifantje van Cote d'or dat enkele jaren geleden (of is het al 10 jaar) een face-lift onderging. Het is van een klassieke, plompe olifant naar een slanke, dynamische olifant veranderd.

Hoewel ik denk dat de ster en de boon overal wel terugkomen, zij het in iets andere uitvoeringen. In de beweging is er behoefte geweest van de ster af te stappen voor enkele redenen (http://www.angelfire.com/ny2/ts/stelo.html) - dat is uiteraard voor discussie vatbaar en smaken verschillen.

Nu, praktisch kunnen we nooit de volledige beweging (internationaal dan) op één lijn krijgen; temeer: wat mensen in bvb Rusland aanspreekt kan voor ons helemaal niet werken en andersom. We blijven een vrijwilligersorganisatie zonder echt gecentraliseerd bestuur, dat bvb Amnesty e.d. wel hebben. Dit soort organisatie is ergens opgericht en dan verspreid naar andere landen. De Esperantobeweging wordt voornamelijk bestuurd in plaatselijke groepen en landelijke verenigingen.

Een goede suggestie van/aan UEA zou dus zijn uniform beeldmateriaal ter beschikking te stellen aan alle esperantisten ter wereld.

Zolang dat niet gebeurt, laten we ons maar concentreren op Vlaanderen (en omstreken). Hoewel iets wat West-Vlamingen aanspreekt, de mensen van het Oosten van ons lang kan koudlaten en andersom.

Ik zou persoonlijk het jubileumsimbool van de fel-webstek mooier vinden in een wat frisser groen, bvb in het groen van de ster. De zwarte rand mag errond blijven.

[PaulP]

Als wij als vereniging/beweging door de buitenwereld ernstig willen genomen worden, moet er (naast nog andere zaken) wereldwijd één strikt gedefinieerd symbool gebruikt worden, met een bijhorende huisstijl.
Roland

Maar daar wringt precies het schoentje. Neem nu Shell. Overal ter wereld een gele schelp als symbool. Kan je je voorstellen, dat het benzinestation om de hoek plots een rode schelp gaat gebruiken? Of een gele meloen? Die man staat nog dezelfde dag voor de arbeidsrechtbank. Maar dat kunnen wij niet. FEL kan alleen maar vriendelijk vragen de officiële "huisstijl" te volgen, en wat het resultaat is van dat vriendelijk vragen, dat zie je aan het allegaartje van folders dat nu wordt gebruikt. Gewoon om bij te wenen ...

[PaulP]

Eerst en vooral "doet het me goed aan het hart" dat er blijkbaar onder de jongeren onder ons toch nog mensen zijn, die het belang van orde en systematiek, o.a. de "huisstijl" inzien! Nu een paar konkretaĵoj:

Wat de huisstijl betreft, FEL hanteert voor heel wat zaken een vaste stijl, onder meer bestaand uit het lettertype 'baldakeno' en het typische geel-groen met rgb code #CCE82E (Pantone 389). Dit is echter niet overal mogelijk.

Dit is slechts ten dele juist. Volgens de huisstijl moet de naam van de vereniging in het lettertype "Ronda" en alle andere teksten in het lettertype "Helvetica".  Omdat "Ronda" een lettertype is dat op vrijwel geen enkele computer voorkomt, zijn we in de praktijk overgeschakeld op "Baldakeno", een zeer analoog lettertype.

Voor de webstek van FEL ligt het probleem helemaal anders. Normaal zou je de echte huiskleur moeten zien (maar ook dat hangt af van de instellingen van je bladerprogramma). Het juiste letterype "Helvetica" ziet niemand, omdat dit een typisch boekdruk-lettertype is, dat op vrijwel geen enkele computer te vinden is.[/quote]

Het zou zeker nuttig zijn om de huisstijl meer te gaan toepassen in de externe communicatie, zeker wanneer 'de beweging' in zijn geheel naar buiten treedt.

100 % akkoord. We moeten gewoon doen wat we al beslist hebben 

Daarnaast kan het ook nuttig zijn dat elke groep een eigen huisstijl hanteert voor de eigen externe communicatie.

Daar ben in het niet mee eens. Zie mijn voorbeeld van de Shell-stations: kan je het inbeelden dat de Shell-stations van Wilrijk alle een rode kool als symbool nemen in plaats van een gele schelp???