In de vergadering van vandaag werd terloops het principe van het 'duolegaat' vermeld. Ik ben daar zelf niet zo'n voorstander van. Er werd geopperd dat het misschien interessant zou zijn een vrijdagavond bij LVS te besteden aan het voor en tegen van dit systeem om successierechten te ontwijken, maar bij nader toezien lijkt mij dat geen onderwerp om er een clubbijeenkomst aan te besteden. Daarom tracht ik hierna het systeem uiteen te zetten; misschien kan mijn tekst verwerkt worden in een artikel voor Horizontaal of Vertikale.
Roland
--
Er is een aanzienlijk verschil in de successierechten (belastingen op erfenissen) naargelang de begunstigde een vzw of een onrechtstreeks familielid is. De tarieven in Vlaanderen, Brussel en Wallonië verschillen grondig, maar vereenvoudigd kan gesteld worden dat een vzw over het algemeen minder dan 10 % betaalt, terwijl het tarief voor bijvoorbeeld een neef al vlug de 50 % bereikt. Daarom werd een systeem uitgedokterd om optimaal te profiteren van het goedkope vzw-tarief; dit kreeg de naam 'duolegaat'. Het komt er op neer dat een persoon die zijn testament maakt en zowel een vereniging als zijn familie wil begunstigen, aan de begunstigde vereniging een som extra schenkt. De vereniging betaalt op dit grotere bedrag successierechten tegen het lage vzw-tarief; als 'tegenprestatie' betaalt de vereniging ook de successierechten (tegen een hoger tarief, maar op een kleiner bedrag) van de andere erfgenamen, die zo het geërfde bedrag 'netto' krijgen. Als het correct berekend wordt, hebben alle partijen er voordeel bij (behalve natuurlijk de belastingontvanger).
Een aantal verenigingen hebben een website gecreëerd waarin de werkwijze uiteengezet wordt; een brochure dan gedownload worden op
http://www.testament.be/#/NL/dossier/ . Daar staan uitgewerkte voorbeelden in, zodat ik die hier niet hoef te vermelden.
Ik heb mij nooit echt voor de zaak geïnteresseerd, maar onlangs werd ik via een kennis geconfronteerd met een concreet geval en dit heeft er mij toe aangezet om er toch dieper over na te denken. Het staat natuurlijk iedereen vrij om zijn testament op te maken zoals hij het wil, maar voor mijzelf zie ik toch redenen om het NIET aan te bevelen:
- Om te beginnen is er een moreel aspect: het is belastingontwijking, die op het randje van belastingfraude ligt. Het is in elk geval oneigenlijk gebruik van het voordelig vzw-tarief.
- Het is mijns inziens duidelijk tegen de geest van de belastingreglementering, maar het is een gaatje in de wetgeving en het wordt oogluikend toegestaan. Als de wetgever dit gaatje dichtmaakt, moet het testament hermaakt worden, iets waar alleen notarissen e.d. beter van worden. Als wijzigingen in de wetgeving (ook bijv. nieuwe tarieven) niet opgevolgd worden, kan de verdeling totaal anders uitvallen dan oorspronkelijk voorzien.
- Ik heb een aantal simulaties gemaakt en het blijkt er bijna altijd op neer te komen dat de vereniging uiteindelijk een eerder klein bedrag overhoudt. Aan de ene kant is een klein bedrag natuurlijk beter dan niets, maar een vereniging met een wat onoplettend bestuur zou in geval van plotse tariefwijziging of slechte berekening kunnen geconfronteerd worden met een negatief resultaat. Er zijn verenigingen die het zekere voor het onzekere nemen in principieel geen duolegaten willen.
- Ik heb aanwijzingen dat het systeem soms 'aangepraat' wordt door 'deskundigen', die vooral het belang van de gewone erfgenamen-familieleden op het oog hebben. De erflater kan dan in de overtuiging zijn een testament gemaakt te hebben waarbij een vereniging een aanzienlijke som krijgt, waarop tegen een laag tarief successierechten betaald worden en er toch nog ongeveer 90 % overblijft, terwijl in werkelijkheid die 90 % grotendeels gebruikt wordt om de successierechten van de familieleden te betalen en de vereniging nauwelijks iets overhoudt.
Esperanto-forum
Fadeno: Duolegaat (Legita 20340 fojojn)